muse">

alkestis

 alkestik

Antik Yunan’da önemli oyun yazarlarından Euripides’in yazmış olduğu Alkestis’in Türk edebiyatında Dede Korkut’un Deli Dumrul örneğinde karşılığı vardır.

                                                                     

   Olay Teselya’nın Pherai şehrinde Admestos’un sarayında geçer. Apollon, alınlarının ortasında tek gözü bulunan, Zeus’a onları kurtarması karşılığında yıldırımını veren Kikloplar’ı öldürmesi yüzünden Zeus tarafından bir ölümlüye hizmet etmesi ile cezalandırılır. Zeus onu Pheres’in oğlu Admetos’un yanına gönderir.

   Apollon Admetos’u kader tanrıçalarının elinden yerine ölecek başka birini bulması koşuluyla kurtarmış ve Admetos onun yerine geçecek birisini arayışa koyulmuştur. İlk olarak anne babasına gider fakat onlardan olumlu bir yanıt alamaz. Onlar yerine karısı Alkestis kendisini feda eder Admetos için.

   Alkestis’in ölüm günü gelmiştir. Ecel ve Apollo arasında bir konuşma gerçekleşir. 

 Alcestis in Greek Mythology - Greek Legends and Myths The Sacrificial Death of Alcestis - Johann Heinrich Tischbein the Elder  “İşte adalete karşı gelerek sen yine ölüler ülkesinin imtiyazlarını yıkmaya, ortadan kaldırmaya çalışıyorsun! Admetos’un ölümünün önüne geçmen ve hilelerinle Parkaları aldatman yetmedi mi? Şimdi de elinde bir yay, kocasının yerine ölmekle onu kurtarmayı üstüne alan bu kadının, Pelias’ın kızının bekçiliğini yapıyorsun.”

   Alkestis’in ölümü gittikçe yaklaşmaktadır ve kadın karamsar bir haldedir. Kocası ve çocukları kederle onu yatıştırmaya çalışır.

   “Görüyorum, görüyorum, iki kürekli bir kayık, bir göl üstünde ve ölü geçirici Haron, eli uzun küreğine dayanmış; şimdiden beni çağırıyor.

   Hades yaklaşıyor; gözlerime ölüm gecesinin karanlıkları çöküyor. Evlatlarım, olan oldu, artık anasız kaldınız. Bari siz yavrularım, aydınlığı mesut olarak seyredin.”

   Admetos onun yerine başka biriyle evlenmeyeceğini söyler. Gücünü toplasın diye yalvarır ancak işe yaramaz. Alkestis oracıkta ölüverir.

   O sırada Diomedes’in insanları parçalayan atlarını Tirynthos kralına götürmekle görevli olan Herakles Admetos’un sarayına misafir olacaktır. Admetos misafir olmaktan vazgeçmesin diye yabancı birinin öldüğünü yas havasının bundan olduğunu söyler. En sonunda Herakles, hizmetçiden Alkestis’in öldüğünü öğrenir. Yer altına inip Alkestis’i kurtarmaya gider. Başarılı da olur.

   “Tanrılar! Ne diyeyim? Ümit edilmez mucize burada gördüğüm haikatten karım mıdır? Yoksa bir tanrı beni sevindirerek alay mı ediyor?”

   İşte bu şekilde Alkestis hayata, kocasının ve çocuklarının yanına döner.

 

 

Kaynakça

Tanpınar, Alkestis - Medeia - Elektra, Dergah, 2018

  • Gösterim: 1031